Inteligencja emocjonalna to termin wprowadzony do psychologii w latach 90-tych ubiegłego wieku. Zauważono wówczas, że o sukcesie życiowym decydują nie tylko zdolności czysto intelektualne i poziom wiedzy, ale również kompetencje osobiste, które tworzą inteligencję emocjonalną danej osoby.
Co to jest inteligencja emocjonalna?
Inteligencja emocjonalna to zestaw umiejętności, które pozwalają na lepsze funkcjonowanie w relacjach interpersonalnych, a tym samym mogą mieć wpływ na osiągnięcie sukcesu życiowego. Te umiejętności dzielą się na dwie kategorie: kompetencje psychologiczne oraz kompetencje społeczne.
Na inteligencję emocjonalną składa się szereg umiejętności, zwanych inaczej kompetencjami miękkimi. Zalicza się do nich samoświadomość emocjonalną, poczucie własnej wartości niezależnie od osądu innych, radzenie sobie ze stresem, empatię i asertywność. W działaniach zespołowych inteligencja emocjonalna manifestuje się natomiast w umiejętności współpracy i zdolności rozwiązywania konfliktów.
Osoby obdarzone inteligencją emocjonalną, które zajmują kierownicze stanowiska prawdopodobnie będą posiadały zdolność tworzenia więzi, będą potrafiły pozytywnie wpływać na zachowania innych, motywować do działania zarówno siebie, jak i swoich podwładnych. Przede wszystkim z dużym prawdopodobieństwem będą to osoby zdolne do przyjęcia odpowiedzialności za siebie i innych, a także za podjęte zadania i ich wykonanie.
Umiejętność wykorzystywania emocji jako źródła informacji o sobie i otoczeniu jest kluczowa dla rozwijania inteligencji emocjonalnej. Umożliwia to pracę nad jakością relacji z innymi oraz lepsze zrozumienie dla własnych potrzeb. Dzięki temu będzie możliwe podejmowanie bardziej trafnych decyzji, skuteczniejsze rozwiązywanie problemów i konfliktów oraz efektywniejsza komunikacja z innymi. Inteligencja emocjonalna pomaga również w zadbaniu o swoje potrzeby oraz w lepszym zrozumieniu postaw innych osób. Kształtowanie inteligencji emocjonalnej może pozwalać na bardziej efektywne działanie oraz zmniejszenie codziennych frustracji.
Jak rozwijać inteligencję emocjonalną?
Nasze kompetencje psychologiczne i społeczne rozwijają się zazwyczaj w miarę tworzenia nowych relacji interpersonalnych — w szkole, grupie rówieśniczej, w pracy i w rodzinie. Z każdą pokonaną przeszkodą i rozwiązanym konfliktem osoba staje się bogatsza o nowe doświadczenia, a poziom kompetencji miękkich zazwyczaj rośnie.
Czasem jednak czujemy, że nasza inteligencja emocjonalna nie rozwija się w sposób pożądany, a poziom naszych kompetencji odczuwamy jako niewystarczający. Może brakować nam asertywności lub też brakuje nam umiejętności radzenia sobie ze stresem. Wówczas można rozważyć skorzystanie z pomocy psychologa. Konsultacje psychologiczne są dostępne w wielu ośrodkach psychoterapii na terenie całego kraju. W Krakowie jest to m.in. Centrum Dobrej Terapii.