Czy Twoja krew jest zdrowa? Zbadaj hemostazę!

Czym jest hemostaza? Hemostaza to nazwa prawidłowych funkcji krwi. Dotyczy krzepnięcia oraz odpowiedniej płynności. Kiedy dochodzi do zaburzenia hemostazy, życie człowieka może być zagrożone. Należy wiedzieć, co wchodzi w proces hemostazy i jak się badać. Regularna diagnostyka może uratować zdrowie i życie, tym bardziej, że problemy z krwią nie zawsze dają widoczne objawy.

Czym jest hemostaza?

Hemostaza odpowiada za konkretne funkcje krwi – krzepnięcie i utrzymanie płynności. Proces ten zachodzi nieustannie w organizmie, dlatego nie może zostać zaburzony. Gdyby któryś z etapów hemostazy nie spełniał swojej roli, wystąpiłyby bardzo niebezpieczne dla człowieka dolegliwości. Osoba dotknięta problemami z hemostazą mogłaby borykać się z nadkrzepliwością lub krwotokami. Dlatego należy być świadomym, z czego składa się proces krzepnięcia i upłynniania krwi.

Rodzaje hemostazy

Można wyodrębnić trzy etapy hemostazy:

· hemostaza naczyniowa,

· hemostaza płytkowa,

· hemostaza osoczowa.

Hemostaza naczyniowa dotyczy naczyń krwi i ich poprawnego skurczenia podczas urazu. Podczas uszkodzenia takiego naczynia wysyłany jest sygnał do mięśni, by jak najszybciej skurczyły naczynie. Odsłonięty śródbłonek z warstwą kolagenu zacznie przyciągać płytki krwi, które będą odpowiedzialne za wstrzymanie krwawienia.

Hemostaza płytkowa to etap, w którym płytki krwi, czyli trombocyty, łączą się ze śródbłonkiem i ze sobą nawzajem. Tworzą dzięki temu pierwszą warstwę, która zamyka ranę (na skórze zaobserwowalibyśmy to jako początek tworzenia się „strupka”). Na tym kończy się proces hemostazy pierwotnej.

Hemostaza wtórna, czyli inaczej osoczowa, polega na wzmocnieniu struktury złożonej z płytek krwi. 13 rodzajów cząsteczek białka wytwarzają włókniki, czyli fibrynę stabilną. Umacnia ona czop powstały w fazie hemostazy pierwotnej.

Tak przebiega poprawny proces hemostazy, opisany w dużym skrócie. Jeśli krzepnięcie krwi będzie zbyt duże, to rozwijać się będzie zakrzepica. Natomiast osoba, u której często pojawiają się siniaki, pęknięte naczynka lub wylewy podskórne, może podejrzewać skazy krwotoczne. Nie warto czekać na objawy lub pogorszenie samopoczucia. Dobrze jest wybrać się do lekarza i zadbać o regularne badania.

Hemostaza – diagnostyka i badania

Lekarz powinien przeprowadzić dokładny wywiad i skierować pacjenta z podejrzeniami zaburzenia hemostazy na badania przesiewowe. Dotyczą one wszystkich trzech procesów hemostazy – naczyniowej, płytkowej i osoczowej. Jeżeli któryś z wyników będzie odbiegać od normy, to następnym krokiem będą dogłębne badania diagnostyczne. Należy wybrać laboratorium, które jest wyposażone w wysokiej jakości analizatory. Często oprócz samej diagnozy będą ułatwiać monitorowanie wybranej terapii bądź pozwolą spersonalizować terapię przeciwpłytkową oraz do stratyfikacji ryzyka wystąpienia krwawienia.

Krew jest niezbędna do życia, bo oprócz transportu tlenu, składników odżywczych i hormonów odpowiada za wiele innych procesów, jak np. regulacja temperatury ciała. Bierze też czynny udział w procesach krzepnięcia. Z tego powodu badania hemostazy powinno wykonywać się regularnie, a ich wyniki konsultować z lekarzem. Może to uchronić przed niebezpiecznymi chorobami i pozwoli wdrożyć, z odpowiednim wyprzedzeniem, leczenie.